لاکتراشان ؛ روستایی ییلاقی در تنکابن

این وبلاگ سعی دارد تاریخ و آداب و رسوم و اخبار و اتفاقات روستای ییلاقی لاکتراشان را هر چه بیشتر برای بازدیدکنندگان معرفی کند .

لاکتراشان ؛ روستایی ییلاقی در تنکابن

این وبلاگ سعی دارد تاریخ و آداب و رسوم و اخبار و اتفاقات روستای ییلاقی لاکتراشان را هر چه بیشتر برای بازدیدکنندگان معرفی کند .

به یاد لاکتراشان !!

هر چی خدا خدا بَزَم ، می دل ِ غصّه وا نابا

خشک هانِبا می خون دل ، تنهایی جی جدا نابا

 

هیچکی می هَمرَه را نُمَه ، هیچکی مِرِه صدا نَزَه

هر کی یَه مُ دُخانِسُم ، می مانا مبتلا نابا

 

باشام لیگای کویِه سر ، لَکتِشانِه نیاکُنُم

اِندی آغوز اُجه بَزَن ، آدِمِشانه را نابا

 

یاد گذشته ها به خیر ، وقتی کالو مآر چَنه با

هر چی لِه لِه لِه زَنه بام ، گاو کالو جی رها نابا

 

جارمُت ِ کوی ِ سر باشی ، بِنیش تو مِزی سوی ِ سر

هر چی تونی هوا بُخار ، تا که تی عمر فِنا نابا

 

یه کش تفنگ دَسه گیتُم ، این باغ مِن اُن باغ مِن

هر کی بِدَه مِره باگوت : « نوّه ی کدخدا نابا » ؟!

 

کوچیک که بیم ، چار ته بِرَر ، پینیک بَزَنه با شِلَر

اِندی هیمه وِچه نیبیم ، حِیاط ِ مِن دِه جا نابا

 

صُب شیر پِلا ، شب سیب زِنی ، چاشتِ ایدام ترش ِ تره

هَمَه یه جا ، یه سفره سر ، وَچه ، عاروس ، سیفا نابا

 

گذشته یاد وقتی هانه ، آدم دل زنده بُنه

حبیب ِدل بپیس ایجه ، تهران ِ جی جدا نابا


به یاد لاکتراشان !!

نیاک ایجه می دل چی بیقراره

دِه طاقت ِ تی دوری یَه نِداره

 

 هرچی ایرا اُرا بَزَم ، زندگی

خسته نابا ، وِپیت می دست و پاره

 

 پِر اگه ترشه ماسه کیسّه بَزَه

اُنکه کولِیت ، بازار باروت ، می مآره

 

 قدیم ، چی داشتیم بُخاریم  : ترشه سیف

پِیز ِ دیم اَم وَچکِسیم هامبور داره

 

 تِرمی که گیت غروب دمَِی دامانه ،

کِشِت به دَس ، گیت ، پِر  ،کالو یه  مآره

 

 چال ِ زِمی باشی اَلَن نیاکِن

مِشت حِجِلی یونجه زِمی کُجاره ؟!

 

 قربانعلی ، یوسفِلی ، کِبل عِلِکبَر

کُرا باشان ؟! از اشان چی دیاره ؟

 

 بیشین بِینین خانه ی ملّا قنبر

فانوسه سو نیانه ، تیره تاره

 

 کدخدا ممدِلی - خدا بیامرز -

پنج تا نوه اَلَن وی یادگاره

 

 این روزگاره اگه میدان هدی

یه وقت بدی تی دوشه سر سواره

 

خدا اگه آدمه پشتیبان بو

دِه فکر نَکِن دشمن دست ِ تآره

 

جوان که هیسی خشته کولباره ویر

پیر که ببی ناتونی بینی راره

 

 دل دَنِبِس ، حبیب ، خشته دور و پر

بدان تنها خدا تی غمگساره

تنهایی پدر !!!

گِل کَنده سر به جاری ، مُ واکِتُم به زاری         

صَحَب وَسه بِمیره ، آغوز ِ آبیاری


 گاوِیه صُب دوشُنُم ، چِی بُخارده نُخارده         

شُنُم عَلِف وِچینُم ، تو خا خَبِر نِداری !!


کَل چال ِ تَش بَل کَنه ، شیر لِبی مِن پَل کَنه         

تا که زمان بگذره ، کَنُم اُونگوشت شُماری


اُن وَخ که پَنج شیش نَفِر ، ایرا اُرا دُووِسِن         

اِسه اَلَن نیاکِن جُز تِنهایی چی داری ؟!


یکی دَره لَکتِشان ، یکی جنوب ایران         

خدا ! هَمَه حفظ هَکِن ، تهران دابون یا ساری


غروب دَمِی گاوِشان ، مِزی سو سَر دیارِن         

ایشانه مُ گُنُم تا ، می یاده تو بیاری


تِرمی می دِل وِپیته ، می چشم هیتَه وارِنه         

« حبیب » باگوته این شعر ، بُمانده یادگاری


چند دوبیتی گیلکی از ناصر امینی

خدایا کی وَنه می سر دابو جار

بَگِشته گَرزِنا هیسّه مِره یار

می وَر هر کی بُمَه یه سوجی داشته

پِلَم دارُم پِلَم دارُم پِلَم دار


تی دُتَه چُم مِره جادویه مانه

دَره دامانِ مِن آهویه مانه

مِره آن یالِ هفرنگِ نِمَاشته
تی گُل گُل دیمِ سَر ، ابرویه مانه


مِرِه خنده وِنِیر جانِ بِرَرِی

بِگیته تِرمی دامانِ بِرَرِی

کِلاچ ِ غار غارِ گوش بِدَار تو
زمستان در زمستانه بِرَرِی


غم ِ پِیزِِ گلِ زردِ نُدانی

تو بی دردی اِمِه دردِ نُدانی

تو که هر سازِ هَمرَه پا به رقصی
یه دم حال ِ دل ِ مردِ نُدانی


زِمی تِشنایه ، بارانِ دُخانه

رِفیقانِ رِفیقانِ دُخانه

تُرِنگ ِ داد دامانِ وِپیته
اِمِه میرزا کوچیک خانِ دُخانه


پیشِنی داغه ، غیر تب نِدَارُم

به غیرِ حق گُتِن ، دِه لب نِدَارُم

اگر در تب بُوسوجُم یا بِمیرُم
مُ نامردانِ هَمرَه گب نِدَارُم


تِمامِ این جِهان باده فقط باد

وَرِس تا که بَرِسی خُشته فریاد

اگر تی آشنا دیشب بَمِرده
فقط وی نامِ خُب مانه تِرِه یاد


عجب دنیا پِریشان داستانه

تابستان شآدَره ، سرما دُخانه

نِنیش اِندی ، داباش در فکر چاره
هِمین فردا اِمه عُمرَم تُمانه


نَزِن بی دردِ رَه تی سازِ هرگز
نُاگو نامردِ رَه تی رازه هرگز
اگر تی روبرو تیرِ صِدا یِه
نَبِر تی یادِ مِن پروازِ هرگز


گُله مِن تو نِگیته ماسِ نِینُم
قمارِ زندگی مِن تاسِ نِینُم
یه عمری شآدَرُم دورِ زمانه
یه دانه آدِمِ روراسِ نِینُم


کُوبوتر کاش بوم ، می دلِ وِیرُم
گَته کولبارِ غصَّه می سَرِیرُم
بیَم زُوّارِ هَمرَه تی زیارِت
رضا رضا بُاگوم ، تی وَر پَرِیرُم


چند دوبیتی عاشقانه ی گیلکی تنکابنی

شبِ تار و شبِ تار و شبِ تار          

شبانِ تاریکی چِتَه بُمَه یار            

شَبانِ تار بُمَه با ستاره سو

دَس به دسمال بُمَه کیجا دِنی بو

( عجب شب تاریکی ، در این شب تاریک یار چگونه به منزل معشوق آمده است ؟ یار با نور ستاره این راه را پیموده است ؛ دستمالی را به عنوان هدیه گرفته بود ولی معشوقه اش در منزل نبود . )


 خِسُم اَفتاب بابوم تی رو بِتابُم              

 خِسُم یار بَبِرُم وی وَر بخوابُم        

اِندی تی وَر بَنُم ، شب هَکِنُم روز      

تِره ناجه نِمانه مِره افسوس

( من می خواستم همچون آفتاب شوم تا به رویت بتابم ؛ من می خواستم یاری بگیرم که در آغوش او آرام گیرم . آنقدر کنار تو بخوابم و شب را به روز برسانم که دیگر چنین آرزو و عقده ای در دل تو باقی نماند و من نیز دیگر افسوس نخورم . )

 

مُ چِندی بِنیشُم دُورِ لَتازه          

چِندی قَضا کُنُم ظُهرِ نِمازه             

مُرا تی عاشِقِی ، دَرشا آوازه     

زودتر بیرون بیَه ، لَب کُنُم تازه  

( تا کی و چقدر باید من پشت نرده های چوبی ایوان بنشینم ؟ ( و بیرون را بنگرم ؟ ) ؛ تا کی باید  ( به خاطر مشغولیت ذهنی ) نماز ظهرم قضا شود ؟ آوازه ی عاشقی من و تو همه جا رفته است ؛ زودتر بیا تا لبم را تر و تازه و سیراب کنم . )

 

زرد ِ مِلجَی می گونَه زرد هِکِردی 
اِمِه خانه هُمَنِ تَرک هِکِردی
اِمِه خانه پیشِ جِفتِ ایزگیل دار
دو چشمان تِرِه نِینه ، نُشِنه کار

( ای گنجشک زرد ، گونه ام را زرد و آمدن به خانه ی ما را ترک کردی . جلوی خانه ی ما دو درخت ازگیل است ؛ دو چشمانم اگر تو را نبیند ، سر کار نمی رود . )

 

لکتِشانِ گُولِه ، می باشا رایه
لکتِشانِ وَچَه چی غمزه داره
سرِ شانه بَزَه ، لب تازه داره
وی پهلویِ نشستن ، مِزه داره

( راه گذرهای لاکتراشان را بارها پیموده ام ؛ بچه ی اهل لاکتراشان چقدر ناز و ادا دارد . سرش را شانه زده است و لبی تر و تازه دارد و نشستن در کنار او مزه خاصی دارد . )



برگرفته از کتاب «‌ بوستان شعر و ادب در تنکابن » ؛ عقیل پورخلیلی

شعر زیبای « مزی دار » از بهرام ناظریان

مِزی دار بُوگو مِره چَن تَه باهار
 
راهِ لَک هیسِّه یُ این چشمه کنار
روزگارِ چی بِدِی این همه سال
که ایتَه خُشکه اَلَن تی شاخه بال
مَمرِضا خُولِی تی بالِ بِبیَه
مِش رِحیم بُمَه تی وَلگِ وِچیَه
شایَدَم کَت بَزیبُن تی تَک تَکِه
آخه مال گالِشِ شانِ عادتِه
غیرِ تو هم بِدییَم هَفَشتِ دار
که دابا شانه تَکِ نشانِ تآر
یا تو را چشمه تُکِ بحث بِگیتین
بیخودی کَس کَسِنِ رو دِکیتین
بُوگو دِلِ عُقدَه می وَر درهَکِن
تی کانه سونکا یِه می وَر سرهَکِن
بِکیشَه آهی دِلِ جی مِزی دار
باگوت بِنالِس خُشتِرِه زار ِ زار
بُاگوته از مِش رِحیم و مَمرِضا
اُشانِ جی مُ راضیَم به خدا
نه اینکه می هالِ اُشان نِبیَن
یا که می وَلگِ وَرَه یِه نِچیَن
اگه می وَلگِ سختی مِن وِچیَن
وَرَیِشان می ریشه سر بِریَن
می درد و غصّه تنها گالِش نیَه
وَرف و تگرگ و باد و وارش نیَه
مِره بِرَر دَردِ می یاران بُاکوشت
ژیویرِ ارّه دره دامان باکوشت
خودی مُغول حمله دابون به ایران
تمام دامان بابا درب و داغان
وَرِس تو دامانِ نیاک دشت وَکِت
ارّه به دست تار به دست مَشت وَکِت
اسب وکُجوری قاطِر و چربِدار
قاتِلِ توسکا بابان و راشِ دار
دارِ زَنِن ارّه ، وَکِته الوار
کَنِن وِره گَت گَته گازِ سِوار
الوارِ پا تا بَرِسَه به تهران
مشتری رَچ هیسَّه اُجه فراوان
رحم نَکَنِن اِشکِر و ارّه گردِه
کی وَر نِدانُم مُ باگوم می درده
خُتِن هَمَه هیچکی اَم بیدار نیَه
این سبزِ دامانِ خریدار نیَه
جنگلِبان فکرِ خُشته خوراکِه
پولدارِ از جنگَلِبان چی باکِه
اُن هِرِنه گالِشِ دستِ دازِ
تِرَم دانی این نقلِ سر درازِ
پول بِرَرِی سِنگِ دِلِ را کَنه
وِرگِ هاره گالِشِ کُتکا کَنه
می سرگُذشت وقتی مِره یاد هانه
جوش آنه می خون مِره فریاد هانه
یه روزِگاری می دِل آهو دابا
پلِنگ و اشکار و کَل و خو دابا
تُرِنگ نِمِی سَر زَنِبا بهاره
هانِبا گوش ، دارکوتَنِ نِقاره
نِمایِ دامان بلبلِ صدا با
چه شور و حالی دل ِ مِن به پا با
اِسه اَلَن یِک یِکی غمگین بابان
گم وَکِتِن ، طلسم و نِفرین بابان
مِرَم هَتَه خوابِ کِویرِ وینُم
قحطی و سیل و مرگ و میرِ وینُم
مِره که وینی صافیِ هوایُم
دردِ بی درمانِ رِ مُ شِفایُم
هوایِ آلودَه مُ پورزا زَنُم
اکسیژِنِ خالصِ دِرگا دَنُم
شَمه نِدانین مُ چِره دَر بُمَم
این دَره دُم یا اُن کولِ سر بُمَم
بُمَم که خاکِ چینگِ جی بِدارُم
سیلِ دَمِ می لِنگِ جی بِدارُم
تا نُشه این طلایِ زر به دریا
بسترِ دریا بابو این خاکِ جا
می رنگِ جی مُ روحِ درمان کَنُم
آدِمِ دلمردَه مُ خندان کَنُم
بلبلِ صحرا یِه غزلخوان کَنُم
به صرفِ میوه هَمَه مهمان کَنُم
پاییزِ دَم که سرخ و خونِ رنگُم
می وقتِ خوابِه اِندی مُ قشنگُم
می عکسِ نقّاش کَشِنه قاب کَنه
وِره به قیمتِ گِران آب کَنه
هرکی بوروته ظلمِ جی وی جایُم
نهضتِ میرزا کوچکِ گُوایُم
اگه مُرا تو عقلِ سرهم بَنیم
تونیم کَسِنِ دردِ مرهم بنیم
تو دفتر و کتابِ رِه چو خِنی
شِکاف و تخته خوابِ رِه چو خِنی
بِریسَه دار ایجه دَره فِراوان
بِپیسه دار بُنِن هَمَه نئوپان
بَکِته دارِ وِگیر الوار هَکِن
تی کَت و کولِ دشت و هموار هَکِن
وَسِّه بِرَر تآرِ می ریشَه نَزِن
مُ یعنی تو، تی عمرِ شیشَه نَزِن
تو دانی چِندی قتل نفس گنایه
نکِن بِرَر غضِب هانه خدایه
بِدَه دُابوم سابقِ یادگارُم
هِزار ته خوبی ، ضَرِری نِدارُم

دوبیتی های عاشقانه ی گیلکی در تنکابن


برگرفته از کتاب  « بوستان شعر و ادب در تنکابن » ؛ عقیل پورخلیلی  )

اطاقه خِلی کردُم ، تو بیایی

نِمِت پر قِلی کردُم ، تو بیایی

اگر بیِنُم نیِه هم صحبتِ مُ

هَوانِ پشت هِری ، بیشی گِدایی

                

سه روزه رفته ای سی روزه حالا

زمستان رفته ای پاییزه حالا

خودت گفتی سر وعده می آیم

شمارا کن ببین چند روزه حالا

                 

خوشا آنروز که با هم یار بودیم

دو تا کفتر سر یک دار بودیم

تمام بلبلا خوابیده بودند

من و تو تا سحر بیدار بودیم

                  

اگر یار مُنی ، راهانه بیَه

اگر را بسته شد ویرانه بیَه

اگر دانی که دشمن در کمینه

ماهی آزاد باباش ، رودخانه بیَه

                   

اگر یار مُنی یک جو نُخار غم

بده دستت به دستم خاطرت جم

اگر قول مرا باور نِداری

به آن قرآن که خوانی تو دمادم


* لازم به ذکر است که این دوبیتی ها را از خانم ها و آقایان مجید وکیلی ، کیومرث صفرگالشی ، آسیه قربانی ، خورشید شورمیج ، سکینه شورمیج ، بمانی فرجی وکیلی ، رقیه لاک تراشی ، فرخ لاک تراشی ، راضیه لاک تراشی ، منوّر عسگری مقدم و ایران جورطالشی گردآوری کردم و در کتاب «‌ بوستان شعر و ادب در تنکابن » آوردم .

                  

دوبیتی « مادر »

مآره دِل دریایه ، ساحل چشم جی پیدا نییَه

آسمان با این بزرگی ، ‌وی کف پاها نییَه

وی محبّت ، وی بزرگی ، وی صبوری ، وی نگاه

قابل سنجش در این دنیا و اُن دنیا نییَه

( حبیب )

شعر گیلکی تنکابنی با عنوان « تنهایی پدر » از عقیل پورخلیلی ( حبیب )

گِل کَنده سر به جاری ، مُ واکِتُم به زاری         

صَحَب وَسه بِمیره ، آغوز ِ آبیاری


 گاوِیه صُب دوشُنُم ، چِی بُخارده نُخارده         

شُنُم عَلِف وِچینُم ، تو خا خَبِر نِداری !!


کَل چال ِ تَش بَل کَنه ، شیر لِبی مِن پَل کَنه         

تا که زمان بگذره ، کَنُم اُونگوشت شُماری


اُن وَخ که پَنج شیش نَفِر ، ایرا اُرا دُووِسِن        

 اِسه اَلَن نیاکِن جُز تِنهایی چی داری ؟!


یکی دَره لَکتِشان ، یکی جنوب ایران         

خدا ! هَمَه حفظ هَکِن ، تهران دابون یا ساری


غروب دَمِی گاوِشان ، مِزی سو سَر دیارِن         

ایشانه مُ گُنُم تا ، می یاده تو بیاری


تِرمی می دِل وِپیته ، می چشم هیتَه وارِنه        

 « حبیب » باگوته این شعر ، بُمانده یادگاری