چند دوبیتی عاشقانه ی گیلکی تنکابنی

شبِ تار و شبِ تار و شبِ تار          

شبانِ تاریکی چِتَه بُمَه یار            

شَبانِ تار بُمَه با ستاره سو

دَس به دسمال بُمَه کیجا دِنی بو

( عجب شب تاریکی ، در این شب تاریک یار چگونه به منزل معشوق آمده است ؟ یار با نور ستاره این راه را پیموده است ؛ دستمالی را به عنوان هدیه گرفته بود ولی معشوقه اش در منزل نبود . )

 خِسُم اَفتاب بابوم تی رو بِتابُم              

 خِسُم یار بَبِرُم وی وَر بخوابُم        

اِندی تی وَر بَنُم ، شب هَکِنُم روز      

تِره ناجه نِمانه مِره افسوس

( من می خواستم همچون آفتاب شوم تا به رویت بتابم ؛ من می خواستم یاری بگیرم که در آغوش او آرام گیرم . آنقدر کنار تو بخوابم و شب را به روز برسانم که دیگر چنین آرزو و عقده ای در دل تو باقی نماند و من نیز دیگر افسوس نخورم . )

مُ چِندی بِنیشُم دُورِ لَتازه          

چِندی قَضا کُنُم ظُهرِ نِمازه             

مُرا تی عاشِقِی ، دَرشا آوازه     

زودتر بیرون بیَه ، لَب کُنُم تازه  

( تا کی و چقدر باید من پشت نرده های چوبی ایوان بنشینم ؟ ( و بیرون را بنگرم ؟ ) ؛ تا کی باید  ( به خاطر مشغولیت ذهنی ) نماز ظهرم قضا شود ؟ آوازه ی عاشقی من و تو همه جا رفته است ؛ زودتر بیا تا لبم را تر و تازه و سیراب کنم . )

زرد ِ مِلجَی می گونَه زرد هِکِردی 
اِمِه خانه هُمَنِ تَرک هِکِردی
اِمِه خانه پیشِ جِفتِ ایزگیل دار
دو چشمان تِرِه نِینه ، نُشِنه کار

( ای گنجشک زرد ، گونه ام را زرد و آمدن به خانه ی ما را ترک کردی . جلوی خانه ی ما دو درخت ازگیل است ؛ دو چشمانم اگر تو را نبیند ، سر کار نمی رود . )

لکتِشانِ گُولِه ، می باشا رایه
لکتِشانِ وَچَه چی غمزه داره
سرِ شانه بَزَه ، لب تازه داره
وی پهلویِ نشستن ، مِزه داره

( راه گذرهای لاکتراشان را بارها پیموده ام ؛ بچه ی اهل لاکتراشان چقدر ناز و ادا دارد . سرش را شانه زده است و لبی تر و تازه دارد و نشستن در کنار او مزه خاصی دارد . )

برگرفته از کتاب «‌ بوستان شعر و ادب در تنکابن » ؛ عقیل پورخلیلی

شعر زیبای « مزی دار » از بهرام ناظریان

مِزی دار بُوگو مِره چَن تَه باهار
 راهِ لَک هیسِّه یُ این چشمه کنار
روزگارِ چی بِدِی این همه سال
که ایتَه خُشکه اَلَن تی شاخه بال
مَمرِضا خُولِی تی بالِ بِبیَه
مِش رِحیم بُمَه تی وَلگِ وِچیَه
شایَدَم کَت بَزیبُن تی تَک تَکِه
آخه مال گالِشِ شانِ عادتِه
غیرِ تو هم بِدییَم هَفَشتِ دار
که دابا شانه تَکِ نشانِ تآر
یا تو را چشمه تُکِ بحث بِگیتین
بیخودی کَس کَسِنِ رو دِکیتین
بُوگو دِلِ عُقدَه می وَر درهَکِن
تی کانه سونکا یِه می وَر سرهَکِن
بِکیشَه آهی دِلِ جی مِزی دار
باگوت بِنالِس خُشتِرِه زار ِ زار
بُاگوته از مِش رِحیم و مَمرِضا
اُشانِ جی مُ راضیَم به خدا
نه اینکه می هالِ اُشان نِبیَن
یا که می وَلگِ وَرَه یِه نِچیَن
اگه می وَلگِ سختی مِن وِچیَن
وَرَیِشان می ریشه سر بِریَن
می درد و غصّه تنها گالِش نیَه
وَرف و تگرگ و باد و وارش نیَه
مِره بِرَر دَردِ می یاران بُاکوشت
ژیویرِ ارّه دره دامان باکوشت
خودی مُغول حمله دابون به ایران
تمام دامان بابا درب و داغان
وَرِس تو دامانِ نیاک دشت وَکِت
ارّه به دست تار به دست مَشت وَکِت
اسب وکُجوری قاطِر و چربِدار
قاتِلِ توسکا بابان و راشِ دار
دارِ زَنِن ارّه ، وَکِته الوار
کَنِن وِره گَت گَته گازِ سِوار
الوارِ پا تا بَرِسَه به تهران
مشتری رَچ هیسَّه اُجه فراوان
رحم نَکَنِن اِشکِر و ارّه گردِه
کی وَر نِدانُم مُ باگوم می درده
خُتِن هَمَه هیچکی اَم بیدار نیَه
این سبزِ دامانِ خریدار نیَه
جنگلِبان فکرِ خُشته خوراکِه
پولدارِ از جنگَلِبان چی باکِه
اُن هِرِنه گالِشِ دستِ دازِ
تِرَم دانی این نقلِ سر درازِ
پول بِرَرِی سِنگِ دِلِ را کَنه
وِرگِ هاره گالِشِ کُتکا کَنه
می سرگُذشت وقتی مِره یاد هانه
جوش آنه می خون مِره فریاد هانه
یه روزِگاری می دِل آهو دابا
پلِنگ و اشکار و کَل و خو دابا
تُرِنگ نِمِی سَر زَنِبا بهاره
هانِبا گوش ، دارکوتَنِ نِقاره
نِمایِ دامان بلبلِ صدا با
چه شور و حالی دل ِ مِن به پا با
اِسه اَلَن یِک یِکی غمگین بابان
گم وَکِتِن ، طلسم و نِفرین بابان
مِرَم هَتَه خوابِ کِویرِ وینُم
قحطی و سیل و مرگ و میرِ وینُم
مِره که وینی صافیِ هوایُم
دردِ بی درمانِ رِ مُ شِفایُم
هوایِ آلودَه مُ پورزا زَنُم
اکسیژِنِ خالصِ دِرگا دَنُم
شَمه نِدانین مُ چِره دَر بُمَم
این دَره دُم یا اُن کولِ سر بُمَم
بُمَم که خاکِ چینگِ جی بِدارُم
سیلِ دَمِ می لِنگِ جی بِدارُم
تا نُشه این طلایِ زر به دریا
بسترِ دریا بابو این خاکِ جا
می رنگِ جی مُ روحِ درمان کَنُم
آدِمِ دلمردَه مُ خندان کَنُم
بلبلِ صحرا یِه غزلخوان کَنُم
به صرفِ میوه هَمَه مهمان کَنُم
پاییزِ دَم که سرخ و خونِ رنگُم
می وقتِ خوابِه اِندی مُ قشنگُم
می عکسِ نقّاش کَشِنه قاب کَنه
وِره به قیمتِ گِران آب کَنه
هرکی بوروته ظلمِ جی وی جایُم
نهضتِ میرزا کوچکِ گُوایُم
اگه مُرا تو عقلِ سرهم بَنیم
تونیم کَسِنِ دردِ مرهم بنیم
تو دفتر و کتابِ رِه چو خِنی
شِکاف و تخته خوابِ رِه چو خِنی
بِریسَه دار ایجه دَره فِراوان
بِپیسه دار بُنِن هَمَه نئوپان
بَکِته دارِ وِگیر الوار هَکِن
تی کَت و کولِ دشت و هموار هَکِن
وَسِّه بِرَر تآرِ می ریشَه نَزِن
مُ یعنی تو، تی عمرِ شیشَه نَزِن
تو دانی چِندی قتل نفس گنایه
نکِن بِرَر غضِب هانه خدایه
بِدَه دُابوم سابقِ یادگارُم
هِزار ته خوبی ، ضَرِری نِدارُم

شعر گیلکی تنکابنی « باغبان » از ناصر امینی

شعر گیلکی با  گویش تنکابنی  از « ناصر امینی »

باغِبان باغِ میِن نیشته هَمِش

تا که هَندَه دَنِکَه دآرِ تَمِش

ای تَمِش چی خِسی دآرِ وِپیتی ؟

رِس رِسی می دَسِ ره کار بِگیتی

تو چِره سیا کانی می بیشه ره

جیر نیِه ، دازِ زَنُم تی ریشه ره

می دلِ غصّه دَکِت یه کولِبار

کی وَنه دردِ بُاگوم بی اختیار

لبِ سَر خنده وینی ، درده بِرَر

تن اگه داغه ، می دل سرده بِرَر

می چُمِی آب کَنه و سو نِدَاره

گُل وَنه بِینه مِره ، رو نِدَاره

 اِندی هیسَّنُم که تا تِریک بُنه

 می عمر اینجوری شُنه بِریک بُنه

دل مِره وَنِرسِنه چُرت بَزِنُم

غم و غصَّه اینجوری قُرت بَزِنُم

بلبلِی دارِ چِکِل ، مُ دارِ بُن

ویل ویلی کَانه پوتور می بارِ بُن

ترِ گِل می رختخوابِ بالِشه

می رِفیق گُسِند دُمالِ گالِشِه

دردِ دل بُاگوم ، دوا هیسّه مِرِه

اگر اَم نُاگوم ، بلا هیسّه مِرِه

چِندی مُ بِنیشُم و گَب نَزِنُم ؟

ایزگیلِ وِچینُم و لب نَزِنُم

ای خدا بُاگو که می چاره چیَه

تِکلیفِ آدِمِ بیچاره چیَه